New Online Map For The War of Independence in Waterford

The 11th July 1921 is the day that the truce was called at noon on the War of Independence and negotiations began to bring an end to the war. To mark the end of this chapter in the Decade of Centenaries and the start of the next, Waterford Commemorations Committee have compiled and made available an online Story Map to tell the story and map the events of the War of Independence in Waterford City and County. Explore the map and find out more about the events of the War of Independence in Waterford from the link available on the Council website https://bit.ly/32yD0PV

The StoryMap aims to map the events, political, personal and military of the War of Independence and provide the story of these events. There are maps showing the attacks on the Royal Irish Constabulary Barracks; the ambushes and raids made by the I.R.A. Brigades and actions of the West Waterford Flying Column. In addition, the Story Map provides the story behind these and other events, such as, the British Army raids on the Corporation and Council offices; British Army reprisals on the towns of Dungarvan and Lismore and the tragic deaths of civilians

A particular tragedy in Waterford was that the truce came too late to save the lives of those who died due to a trap mine at Kilgobnet on 8th July 1921. those who died were:

Thomas Dahill, a 27 year old road worker from Kilnafrehan West

James Dunford, a 19 year old farmer’s son from Knockaunagloon

William Dunford, a 29 year old labourer from Kilnafrehan

Richard Lynch, a 29 year old from Inchindrisla

John (Seán) Quinn, a 19 year old farm labourer from Ballymacmague South and I.R.A. Volunteer

Thomas Burke, 32 years old from Inchindrisla, a farmer’s son

This is just one of the events of the War of Independence documented on the Waterford War of Independence Story Map.

The information for these maps and the accompanying text was researched by Niall Murray for the Waterford Commemorations Committee, input by Joanne Rothwell, Waterford City and County Archivist and edited by Cian Flaherty. Waterford County Museum kindly provided many of the images used to illustrate the text and maps and many of the more recent images were provided by the Heritage Officer, Bernadette Guest. This project was supported by the Department of Tourism, Culture, Arts, Gaeltacht Sport and Media, Decade of Centenaries 1913-1923 Programme.

Michael Farrell, Chair of the Waterford Commemorations Committee says on making the map available to the public “The Committee is committed to document and sharing the history of the Decade of Centenaries with the people of Waterford and in collaborating with individuals and groups to ensure that this history will be recorded and available for future generations. We would also like to call on the public for their help in providing images (recent or older) of the Royal Irish Constabulary Barracks. If you have any images or information that you would like to contribute to facilitate the updating of this map please contact the Archivist at archivist@waterfordcouncil.ie.

The map is not intended to be a static record – new research continues to open up new evidence for events and hopefullly, with the public’s help, new images can be located to add to the map.

You can find the link to the Story Map along with details of the programme of projects for 2021 online on the website http://www.waterfordcouncil.ie or https://bit.ly/32yD0PV

LÉARSCÁIL NUA AR LÍNE DO CHOGADH NA SAOIRSE I bPORT LÁIRGE

Ar an meánlae are an 11 Iúil 1921 fógraíodh sos cogaidh i gCogadh na Saoirse agus cuireadh tús le comhráití chun deireadh a chur leis an gcogadh. Chun comóradh a dhéanamh ar dheireadh an tréimhse seo agus tús an chéad tréimhse eile i nDeich mBliana na gCuimhneachán, tá Coiste Cuimhneacháin Phort Láirge tar éis Léarscáil Scéalaíochta ar líne a chur le chéile agus a fhoilsiú. Léirítear scéal agus ionaid imeachtaí Chogadh na Saoirse i gCathair agus i gContae Phort Láirge ar an léarscáil seo. Féach thart ar an léarscáil agus fáil amach mar gheall ar imeachtaí Chogadh na Saoirse i bPort Láirge ón nasc ar shuíomh idirlíon na Comhairle https://bit.ly/32yD0PV

Tá sé mar aidhm ag an Léarscáil Scéalaíochta na himeachtaí polaitiúla agus míleata de chuid Chogadh na Saoirse a mhapáil agus scéalta na n-imeachtaí seo a chur ar fáil. Tá léarscáileanna a thaispeánann na hionsaithe a dheineadh ar Bheairicí Chonstáblacht Ríoga na hÉireann; na luíocháin agus na ruathair a dhein Briogáidí Óglaigh na hÉireann agus gníomhaíochtaí Cholún Reatha Iarthar Phort Láirge. Chomh maith leis sin, tugann an Léarscáil Scéalaíochta an scéal taobh thiar des ha himeachtaí seo agus cinn eile ar nós, ionsaithe Arm na Breataine ar oifigí an Bhardais agus na Chomhairle; bearta díoltas Arm na Breataine ar bhailte Dhún Garbhán agus an Leasa Mhóir, maraon le básanna tragóideacha shibialtaigh.

Go tragóideach, tháinig an sos cogaidh ró-dhéanach dóibh siúd a bhfuair bás de bharr mianach talún i gCill Ghobnait i bPort Láirge ar an 8 Iúil 1921. Seo a leanas na daoine a bhfuair bás:

Thomas Dahill, oibrí bóthair 27 mbliana d’aois ó Chill na bhFraochán Thiar

James Dunford, mac feirmeora 19 mbliana d’aois ó Chnocán na nGlún

William Dunford, saothraí 29 mbliana d’aois ó Chill na bhFraochán

Richard Lynch, 29 mbliana d’aois ó Inse an Drisligh

Seán Quinn, oibrí feirme 19 mbliana d’aois ó Bhaile Mhic Mhág Theas agus Óglach le hÓglach na hÉireann

Thomas Burke, Inse an Drisligh, 32 bhilian d’aois, mac feirmeora

Níl anseo ach cheann amháin d’imeachtaí Chogadh na Saoirse a bhfuil cuntas air i Léarscáil Scéalaíochta Chogadh na Saoirse Phort Láirge.

B’é Niall Murray a dhein an taighde ar an eolas agus téacs do na léarscáileanna seo ar son Choiste Cuimhneacháin Phort Láirge, le hionchur ó Joanne Rothwell, Cartlannaí Chathair agus Chontae Phort Láirge agus eagarthóireacht le Cian Flaherty. Chuir Músaem Chontae Phort Láirge go leor des na híomhánna a úsáideadh mar mhaisiúchán don téacs agus léarscáileanna ar fáil agus ba í Bernadette Guest, Oifigeach Oidhreachta a chur go leor des na híomhánna úrnua ar fáil. Fuair an tionscadal seo tacaíocht ón Roinn Turasóireachta, Cultúir, Ealaíon, Gaeltachta, Spóirt agus Meán, Clár Deich mBliana na gCuimhneachán 1913-1923.

Ag labhairt dó maidir leis an léarscáil a bheith ar fáil do phobal, deir Michael Farrell, Cathaoirleach Choiste Cuimhneacháin Phort Láirge go bhfuil an Coiste tiomanta taifead a dhéanamh ar stair Dheich mBliana na gCuimhneachán agus é a roinnt le muintir Phort Láirge. Tá an Coiste ag obair le daoine aonarcha agus le grúpaí chun a chinntiú go ndéanfar an stair so a thaifead agus a chur ar fáil do na glúnta atá le teacht. Is mian leis an gCoiste chomh maith iarraidh ar an bpobal cahbrú leo trí iomhánna (úrnua nó sean) de Bheairicí Chonstáblacht Ríoga na hÉireann a chur ar fáil dóibh. Má tá aon íomhánna nó eolas agatsa gur mhaith leat a chur ar fáil chun cabhrú leis an léarscáil a uasdátú, iarrtar ort teagmháil a dhéanamh leis an gCartlannaí ag archivist@waterfordcouncil.ie

Níl sé i gceist gur taifead gan athrú a bheidh sa léarscáil seo – tagann fianaise nua chun cinn de réir mar a dhéantar a thuilleadh taighde agus le cabhair ón bpobal, is féidir íomhánna nua a chur leis an léarscáil i gcónaí.

Is féídir leat an nasc go dtí an Léarscáil Scéalaíochta, maraon le sonraí chlár na dtionscadal do 2021 a fháil ar líne a shuíomh idirlíon na Comhairle http://www.waterfordcouncil.ie nó https://bit.ly/32yD0PV